หมายเหตุ: ผู้อ่านต้องทำความเข้าใจกับเนื้อหาฉบับเต็มของ กปภ.04-2558 และมาตรฐานอื่นๆตามการร้องขอของแต่ละงาน ก่อนที่จะนำข้อมูลด้านล่างไปใช้
มาตรฐานสายไฟฟ้า (Wires and Cables)
1. ข้อกาหนดทั่วไป
งานในส่วนนี้จะครอบคลุมถึงการจัดหาการจัดส่งการติดตั้งสายไฟฟ้ากำลังแรงต่ำ สายควบคุม สายเข้าเครื่องวัดและสายเชื่อมต่ออุปกรณ์ต่างๆตามที่กำหนดในแบบแปลนเฉพาะแห่ง
2. การส่งตัวอย่าง
ตัวอย่างสายไฟต่างๆที่จะใช้ต้องส่งให้ตัวแทนผู้ว่าจ้างตรวจสอบและได้รับความเห็นชอบเสียก่อนจึงจะดำเนินการติดตั้งได้
3. สายไฟฟ้ากำลัง
จะต้องเป็นไปตาม มอก.11 ฉบับล่าสุดถ้าไม่ได้กำหนดไว้ในแบบแปลน การเดิน สายไฟฟ้าใต้ดิน (Underground) ให้ใช้สายหุ้มฉนวนและเปลือกนอกพีวีซีชนิดNYY หรือ CV สายที่เดินพาดบนเสาไฟฟ้าและเดินในท่อร้อยสายไฟฟ้าให้ใช้สายแกนเดียวหุ้มฉนวนพีวีซีชนิด THW (60227 IEC 01) สายที่เดินในอาคารต่างๆโดยใช้คลิปรัดสายให้ใช้สายชนิด VAF สายที่เดินในรางเดินสาย มี/ไม่มี ฝาปิดให้ใช้สายชนิด NYY หรือสาย CV (IEC 60502-1) หรือสายชนิด 60227 IEC10 ขนาดพื้นที่หน้าตัดของสายไฟฟ้าที่ใช้ต้องไม่ต่ำกว่า 1 ตารางมิลลิเมตรสายไฟฟ้าเข้าดวงโคมแสงสว่างต้องมีขนาดไม่ต่ำกว่า 1.5 ตารางมิลลิเมตร สายไฟฟ้าเขาเต้ารับไฟฟ้าต้องมีขนาดไม่ต่ำกว่า 2.5 ตารางมิลลิเมตร
4. สายควบคุม
สายควบคุมสำหรับแรงดันไฟฟ้า 220 โวลต์หรือต่ำกว่าให้ใช้สายหุ้มฉนวนและเปลือกนอกพีวีซี ชนิด CVV
5. สายไฟฟ้าของเครื่องวัด
ให้ใช้สายหุ้มฉนวนและเปลือกนอกพีวีซีและประกอบด้วยCopper Tape Shielding ชนิด CVVS
6. สี
สายสำหรับวงจรไฟฟ้ากำลังให้ใช้สีดังนี้คือ
(1) สำหรับวงจรไฟฟ้า3 เฟส 4 สาย
– เฟส A : น้ำตาล
– เฟส B : ดำ
– เฟส C : เทา
– นิวตรอน : ฟ้า
– สายดิน : เขียวแถบเหลือง
(2) สำหรับวงจรไฟฟ้า 1 เฟส 2 สาย
– เฟส : น้ำตาลหรือสีของเฟสนั้นๆ
– นิวตรอน : ฟ้า
– สายดิน : เขียวแถบเหลือง
(3) สายขนาดตั้งแต่ 6 ตารางมิลลิเมตรขึ้นไปจะต้องทำปลอกสีตามข้อ 6(1) และ 6(2)
2. มาตรฐานท่อร้อยสายไฟฟ้าและทางเดินสายไฟฟ้า (Conduits and Race Way)
2.1ข้อกำหนดทั่วไป
งานในส่วนนี้จะครอบคลุมถึงการจัดหา การจัดส่งและการติดตั้งท่อร้อยสายไฟฟ้าและทางเดินสายไฟฟ้าต่างๆตามที่กำหนดไว้ในแบบแปลน
2.2 มาตรฐาน
(1) ท่อร้อยสายไฟฟ้าชนิดพีวีซีต้องเป็นไปตาม มอก.216 ฉบับปีล่าสุดใช้ติดตั้งร้อยสายในบริเวณที่มีสารเคมีกัดกร่อน
(2) ท่ออ่อน (Flexible Conduit) จะต้องทำจาก Galvanized Steel ใช้ติดตั้งร้อยสายสำหรับเข้าอุปกรณ์หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าที่อาจมีการสั่นสะเทือนได้หรืออุปกรณ์ที่อาจมีการเคลื่อนย้ายได้บ้าง การติดตั้งใช้งานโดยทั่วไปให้เป็นไปตามข้อกำหนด ว.ส.ท.หรือ NEC
(3) ท่ออ่อนป้องกันของเหลว (Liquid Tight Flexible Steel Conduit) เปลือกนอกทำจากพีวีซีป้องกันการขีดข่วนและของเหลวเข้า ใช้ติดตั้งร้อยสายเช่นเดียวกับข้อ 2.2(2) แต่ใช้กับสถานที่เปียกชื้นและสำหรับนอกอาคาร การติดตั้งใช้งานโดยทั่วไปให้เป็นไปตามข้อกำหนด ว.ส.ท.หรือ NEC
(4) ท่อร้อยสายไฟฟ้าชนิดบาง (Electrical Metallic Tubing) จะต้องผ่านกระบวนการชุบสังกะสี(Hot-Dip Galvanized) และเป็นไปตาม มอก.770 ฉบับปีล่าสุด “ท่อเหล็กกล้าเคลือบสังกะสีสำหรับใช้ร้อยสายไฟฟ้า” หรือ ANSI C 80.3-1983 หรือเทียบเท่าใช้สำหรับติดตั้งลอยหรือซ่อนในฝ้าเพดาน ซึ่งไม่มีสาเหตุใดๆ ที่จะทำให้ท่อเสียรูปทรงหรือเสียหายได้ การติดตั้งใช้งานโดยทั่วไปให้เป็นไปตามข้อกำหนด ว.ส.ท.หรือ NEC
(5) ท่อร้อยสายไฟฟ้าชนิดหนาปานกลาง (Intermediate Metal Conduit) จะตองผ่านกระบวนการชุบสังกะสี (Hot-dip Galvanized) และเป็นไปตาม มอก.770 หรือ UL 1242-1983 หรือเทียบเท่าใช้ติดตั้งร้อยสายเช่นเดียวกับท่อ EMT และสามารถติดตั้งฝังในคอนกรีตได้แต่ห้ามใช้ในสถานที่อันตราย การติดตั้งใช้งานโดยทั่วไปให้ เป็นไปตามข้อกำหนด ว.ส.ท.หรือ NEC
(6) ท่อร้อยสายไฟฟ้าชนิดหนา (Rigid Steel Conduit) จะต้องผ่านกระบวนการชุบสังกะสี(Hot-dip Galvanized) และเป็นไปตาม มอก.770 หรือ ANSI C 80.1-1983 หรือเทียบเท่า ใช้ติดตั้งร้อยสายเช่นเดียวกับท่อ IMC ทุกประการ และให้ใช้ในสถานที่อันตรายและฝังดินได้โดยตรง การติดตั้งใช้งานโดยทั่วไปให้เป็นไปตามข้อกำหนด ว.ส.ท.หรือ NEC
(7) ท่อร้อยสายไฟฟ้าพอลีเอทิลีนชนิดความหนาแน่นสูง (High Density Polyethylene Pipe, HDPE) ต้องเป็นผลิตภัณฑ์ที่ผลิตตามมาตรฐานการไฟฟ้านครหลวง ภายใต้ชั้นคุณภาพ ไม่ต่ำกว่า Class I (PN6)
2.3 กล่องต่อสายและกล่องดึงสาย
กล่องดึงสายในที่นี้ให้รวมถึงกล่องต่อสาย กล่องสวิตช์ กล่องเต้ารับ ตามกำหนดใน ว.ส.ท.หรือ NEC
รายละเอียดของกล่องต่อสายต้องเป็นไปตามกำหนดดังนี้
(1) กล่องต่อสายและกล่องดึงสายมาตรฐานโดยทั่วไปต้องเป็นเหล็กมีความหนาไม่น้อยกว่า 1.2 มิลลิเมตร ผ่านกรรมวิธีป้องกันสนิมด้วยการชุบกัลวาไนซ์ และกล่องกันน้ำ ต้องผลิตจากเหล็กหล่อหรืออะลูมิเนียม ที่มีความหนาไม่น้อยกว่า 2.0 มิลลิเมตร โดยที่ฝาครอบมีขอบยางอุดรอบและเป็นวัสดุชนิดเดียวกับกล่องต่อสาย
(2) กล่องต่อสายและกล่องดึงสายที่มีปริมาตรใหญ่กว่า 100 ลูกบาศก์นิ้วต้องพับขึ้นจากแผ่นเหล็กหนาไม่น้อยกว่า 1.5 มิลลิเมตร ทั้งนี้ต้องคำนึงถึงความแข็งแร็งของกล่องต่อการใช้งาน ผ่านกรรมวิธีป้องกันสนิมด้วยการชุบกัลวาไนซ์
(3) ขนาดของกล่องต่อสายและกล่องดึงสายขึ้นอยู่กับขนาด จำนวนของสายไฟฟ้าที่ผ่านเข้า-ออก กล่องนั้นๆและขึ้นกับขนาด จำนวนท่อร้อยสายไฟฟ้าหรืออุปกรณ์เดินสายอื่นๆ ทั้งนี้ต้องคำนึงถึงรัศมีการโค้งงอของสายตามกำหนดใน ว.ส.ท.หรือ NEC
(4) กล่องต่อสายและกล่องดึงสายทุกชนิดและทุกขนาดต้องมีฝาปิดที่เหมาะสม
2.4 Cable Tray
(1) Cable Tray ต้องผลิตจากแผ่นเหล็กที่ผ่านการป้องกันสนิมโดยวิธีชุบสังกะสีแบบ จุ่มร้อน (Hot Dip Galvanized) มีความหนาของเหล็กไม่น้อยกว่า 2.0 มิลลิเมตร และแผ่นเหล็กพับพื้นเป็นลูกฟูกมีช่องเจาะระบายอากาศได้อย่างดีและเคลือบผิวชนิดสีฝุ่น (Epoxy Powder Coating)
(2) การติดตั้งและการใช้งาน Cable Tray ต้องเป็นไปตามการติดตั้งและทดสอบระบบไฟฟ้า(การติดตั้งและการเดินสายในรางเดินสายไฟฟ้า)
2.5 Cable Ladder
(1) CableLadder ต้องผลิตจากแผ่นเหล็กที่ผ่านการป้องกันสนิมโดยวิธีชุบสังกะสีแบบจุ่มร้อน(Hot Dip Galvanized) มีความหนาของเหล็กไม่น้อยกว่า 2.0 มิลลิเมตร
(2) CableLadder มีลูกขั้นทุกๆ ระยะ 30 เซนติเมตรหรือน้อยกว่ามีขอบมนไม่คม
(3) การติดตั้งและการใช้งาน Cable Ladder ต้องเป็นไปตามการติดตั้งและทดสอบระบบไฟฟ้า(การติดตั้งและการเดินสายในรางเดินสายไฟฟ้า)
2.6 Wire Way
(1) Wire Way ต้องพับขึ้นจากแผ่นเหล็กอิเลกโตรกัลวาไนซ์ มีความหนาไม่น้อยกว่า 2.0 มิลลิเมตรและเคลือบผิวชนิดสีฝุ่น (Epoxy Powder Coating)
(2) การติดตั้งและการใช้งาน Wire Way ต้องเป็นไปตามการติดตั้งและทดสอบระบบไฟฟ้า(การติดตั้งและการเดินสายในรางเดินสายไฟฟ้า)
(3) Wire Way ที่มีความกว้างตั้งแต่ 30 เซนติเมตร เป็นต้นไป หรือ Wire Way ที่มีลักษณะการติดตั้งอยู่ในแนวดิ่ง (Vertical) ต้องมี Cable Support ภายใน Wire Way ทุกๆ ระยะ 50 เซนติเมตร
